مهارت‌هاي مقابله‌اي شامل مجموعه‌اي از فعاليت‌هاي ذهني يا شناختي و رفتاري است كه شخص به منظور سنجش محرك‌هاي فشار زا يا كاهش عوامل فشار زا و تغيير برانگيختگي هيجاني حاصل از فشارها بكار مي‌برد(بلينگ، كرونكايت ـ موس ، 1983) در واقع وجود استرس ها وفشارهای  اجتماعی ،سلامت روانی انسان را به خطر می اندازد واورا به سمت اختلالات  روانی وانجام رفتارهای پر خطر مانند سوءمصرف مواد مخدر سوق می دهد . بنابراین در صورتی که فرد راه صحیح مقابله با استرس را نیاموخته باشد وبه عبارت دیگر مهارتهای مقابله با استرس  را نیاموزد ،دچار مشکلات جدی تر خواهد شد . انتخاب راههای مقابله ای مناسب در برابرفشارهای روانی می تواند از تاثیر این فشارها بر سلامت جسمی وروانی فرد بکاهد (رحیمی ،1389).

مقابله به عنوان یک فرایند روانشناختی ،به کوششهای شناختی ورفتاری اشخاص برای حل وفصل شرایط استرس زا گفته می شود . مقابله در برگیرنده تلاش ها، اعم از کنش محور ودرون روانی ،برای اداره وتنظیم تقاضاهای محیطی ،درونی وکشمکش میان آنهاست ودو کارکرد مهم دارد: تنظیم هیجانهای ناگوار ودر پیش گرفتن کنشی برای تغییروبهبود مساله ای که باعث ناراحتی شده است (لازاروس وفولکمن ،1984) .

در واقع باتوجه به اینکه مصرف کنندگان مواد با سطوح بالاتری از اضطراب ودرماندگی را گزارش می کنند،رفتارسوءمصرف مواد ،خود ممکن است به عنوان شکلی از مقابله ناسازکار باشد که در جهت کاهش عواطف منفی عمل می کند (ویلز وشیفمن ،1985).بنابراین براساس تحقیقات انجام شده فقدان راهبردهای مقابله ای سازگار ،عامل سوق دهندهای به سوی مصرف مواد وبه تداوم مصرف مواد کمک می کند . پژوهش های متعدد نشان داده اند که ابعادراهبردهای مقابله ای برای پیش بینی سوءمصرف مواد،دفعات مصرف ،تکمیل دوره درمان وفرایند عود در میان معتادان اهمیت دارد(بال ،2005).همچنین ارتباط بین راهبرد های مقابله ای ضعیف وشیوه های حل مساله نامناسب ،با مصرف مواد در معتادان گزارش شده است (اپستین ،گریفن،بوتوین،2000؛ابراهیمی).

فهرست مطالب
چکیده :    1

1-6 تعریف مفهومی سبک های مقابله ای:    6

1-7 تعاریف عملیاتی سبک های مقابله ای    7

فصل دوم    8

مبانی نظری و پیشینه تحقیق سبک های مقابله ای 8

2-7 سبک های مقابله اي    8
2-7-1تعريف سبک های و مهارتهاي مقابله اي    8
2-7-2 مهارتهای مقابله ای :    9
2-7-3 انواع سبک های مقابله    11
2-7-4انواع مقابله‌ي كارآمد    11
2-7-4-1مقابله‌ي متمركز بر مسأله    11
2-7-4-2مقابله‌ي متمركز بر هيجان    12
2-7-5مقابله‌ي ناكارآمد و غير مفيد    14
2-7-6عوامل موثر بر انتخاب راهبردهاي مقابله‌ای    16
2-7-6-1عوامل مربوط به منبع مقابله‌    16
2-7-6-2عوامل مربوط به ارزيابي‌هاي موقعيتي    17
2-7-7 اهميت آموزش مهارت‌هاي سبک های مقابله‌اي    18
2-7-8عملکرد اصلي مهارت هاي مقابله اي    18
2-8 سیستم های مغزی ـ رفتاری    19
2-8-1 نظریه شخصیتی گری    20
2-8-2سیستم فعال سازی رفتاری (BAS)    21
2-8-3سیستم بازداری رفتاری (BIS)    22
نمودار (2-1) نمودار سیستم بازداری رفتاری ايجاد اختلال    23
2-8-4 سیستم جنگ / گریز (FFS)    24
2-8-5 توصیف سیستمهای مغزی - رفتاری:    24
2-8-5-1 بعد رفتاری:    25
2-8-5-2سطح شناختی    25
2-8-5-3بعد عصب شناختی    26
2-9 آسیب شناسی روانی وویژگی های شخصیتی مرتبط با وابستگی به مواد    27
2-10-7پیشینه پژوهش    28
2-10-7-1پیشینه داخلی پژوهش    28
2-10-7-2پیشینه خارجی پژوهش    32
2-10-8جمع بندی نتایج پیشینه های پژوهش    35
منابع:    37
منابع فارسی    37
منابع انگلیسی    42